Aandeel voeding in gezinsbudget is gehalveerd op 50 jaar tijd

Als je kijkt naar de absolute cijfers dan geven de gezinnen meer uit, maar er komt een moment dat de grens bereikt is. “Je kan maar een bepaalde hoeveelheid aardappelen of sinaasappelen consumeren”, vertelt Eric Buyst, professor economische geschiedenis (KU Leuven) daarover aan De Tijd.

De Vlaming besteedt vandaag 12,5 % van zijn huishoudbudget aan voeding. Dat was in 1973 volgens de toenmalige gezinsbudgetenquête een kwart of 25% van het gemiddelde gezinsbudget. Het percentage komt overeen met 2.036 euro aan voeding per jaar per inwoner. Opvallend is dat bijna een kwart van het budget wordt besteed aan de aankoop van vlees. In 2018 spendeerde de Vlaming er gemiddeld 459 euro per jaar aan. Op de tweede plaats prijken brood en graanproducten, die zijn goed voor gemiddeld 371 euro per jaar. Daarna volgen melk, kaas en eieren (252 euro) en groenten (250 euro). Aan fruit gaf de Vlaming in 2018 gemiddeld 203 euro uit en aan vis 151 euro.

Wat ook opvalt is dat de jongste leeftijdsgroepen, jonger dan 30 jaar, beduidend minder uitgeven aan voeding dan de oudere groepen. Alleenstaanden en koppels zonder kinderen geven per persoon dan weer meer uit dan huishoudens met kinderen. Gepensioneerden geven veel meer uit dan gemiddeld, werklozen minder dan gemiddeld.

Als je het per gezin uitrekent dat geeft vandaag het gemiddeld Vlaams gezin iets meer dan 4.600 euro per jaar uit aan voeding. Maar er is een groot verschil tussen de inkomensklassen. Zo gaven de 25 % laagste inkomens 2.827 euro uit, terwijl dat bedrag bij de 25 % hoogste inkomen 6.833 euro was. Daarmee is het voedingsbudget van de hoogste inkomens 2,4 keer hoger dan dat van de laagste.

Een andere interessante vaststelling is dat vandaag, spijts dat het relatief aandeel van voeding in hun budget lager is dan vroeger, mensen nu duurdere ingrediënten aankopen. Ook het assortiment in de supermarkten is de voorbije jaren enorm toegenomen en de groeiende welvaart heeft ook voor een verdubbeling van de restaurantbezoeken gezorgd. Terwijl in 1973 nog 3 % van het budget naar eten op restaurant ging, was dat in 2016 al 7,1 %. In de loop van de jaren is het aantal werkende vrouwen gestegen, de gezinnen met tweeverdieners logischerwijze dus ook. Daar hebben we ons consumptiepatroon aan aangepast.