“Een supermarkt moet op alle vlakken sterk staan”

De grote supermarktketens zijn ambitieus: de komende jaren willen ze de consument tientallen nieuwe winkels aanbieden. Je zou denken dat er oververzadiging dreigt, maar daar plaatst Luc Bormans enkele bedenkingen bij. Met meer dan 30 jaar ervaring in de sector en als voorzitter van belangenvereniging Aplsia heeft hij een goed zicht op de situatie. “Wat de supermarktketens niet vertellen, is dat ze ook winkels sluiten”, merkt hij op. “Als er nieuwe vestigingen bij komen, is dat vaak ook omdat projectontwikkelaars per se een winkel in hun complex willen. Zij vragen zich echter niet af of die nieuwe winkel commercieel leefbaar is.” De last komt uiteindelijk terecht op de schouders van de franchisenemer.

De cijfers geven alvast aan dat de sector het niet gemakkelijk heeft. Toch niet als je het bekijkt vanuit het standpunt van de franchisenemers. “Aplsia heeft de balansen van 2017 van al onze leden geanalyseerd”, vertelt Luc. “Over het algemeen staan de Carrefour-winkels onder druk. De supermarkten van de Groep Mestdagh doen het weer beter maar zitten onder het gemiddelde. De franchisenemers van Delhaize blijven stabiel maar hebben dan weer hun personeelskosten zien stijgen. Dat komt omdat ze inzetten op verse producten, wat meer personeel vergt.”

Uitdaging
Of een winkel winstgevend is, hangt af van een reeks factoren: het zakencijfer, de winstmarges, de personeelskosten, de kwaliteit van de winkeluitbater en de omgeving van de winkel. Zelfstandig een supermarkt met voedingsproducten uitbaten, blijft een uitdaging, want de nettowinsten liggen laag. “Gemiddeld gaat het om 1 tot 2 procent van het zakencijfer”, stelt Luc. “Als de franchisegever zijn marges verkleint, boek je al snel verlies. Als er te veel diefstal is ook.” De verleiding is groot om zich te concentreren op de items die de meeste winst opleveren, zoals verse producten of beenhouwerij. Het is echter belangrijk om de klant een breed aanbod te presenteren. Een supermarkt moet per definitie op alle vlakken sterk staan.

Een beter statuut voor franchisenemers zou helpen, en daar wil Luc werk van maken. Op dit moment staat de wetgeving nog te veel aan de kant van de tegenpartij, vindt hij. De franchisegever kan zich contractueel tegen alles beschermen, terwijl de franchisenemer alle risico’s draagt. “Neem nu het concurrentieverbod”, stipt hij aan. “Daardoor kan een zelfstandige aan het eind van het contract niet eens vrij kiezen.” Met de verkiezingen voor de deur heeft Luc zijn lijstje eisen klaar. Europees gelijkgeschakelde btw-tarieven en accijnzen en een betere mobiliteit horen daar bij. Maar de belangrijkste eis is toch dat franchisenemers erkend worden als zelfstandigen en dus van bepaalde steunmaatregelen en premies kunnen genieten.

Bron: La Libre Belgique 9/3/2019, Charlotte Mikolajczak. Klik hier voor het orginale artikel (FR).   

Wat is Aplsia?
Aplsia staat voor ‘Association professionnelle du libre-service indépendant en alimentation’, wat neerkomt op ‘Professionele vereniging voor onafhankelijke supermarkten’. De organisatie verdedigt met name de belangen van de Waalse franchisenemers in de voedingssector: Delhaize, GB/Carrefour, Intermarché, Ecomarché, Match/Smatch, Champion en Spar. Aplsia telt 200 leden, van wie 15 tot 20% meer dan 1 winkel uitbaat. www.aplsia.be