Het loonakkoord in een notendop

1,1 procent, dat is de maximale algemene loonstijging die dit en volgend jaar volgens de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven (CRB) mag worden toegekend. Samen met de index kunnen de lonen daardoor in 2019 en 2020 met 4,54 procent stijgen. Er is ook afgesproken dat werkgevers 70 procent van het trein -, tram- en busticket van werknemers betalen. Nu lag die tussenkomst op 64 procent.

De minimumlonen gaan bovendien met 1,1 procent omhoog of 10 cent per uur. Het is voor het eerst sinds 2008 dat de minimumlonen stijgen bovenop de index. De vakbonden hadden op 1 euro per uur opslag gerekend.

Brugpensioen
Daarnaast worden de instapvoorwaarden voor het brugpensioen versoepeld voor mensen die voldoende lang hebben gewerkt. Volgens de huidige regels is brugpensioen - officieel is dat SWT of werkloosheid met een bedrijfstoeslag - pas mogelijk vanaf 60 jaar. Tot midden 2021 mogen sommige werknemers er van de sociale partners vanaf 59 jaar gebruik van maken. Bij herstructureringen vinden de sociale partners dat brugpensioen tot eind dit jaar mogelijk moet zijn vanaf 58 jaar en volgend jaar vanaf 59 jaar. In 2021 leggen ze de leeftijdsvoorwaarde op 60 jaar. Het brugpensioen is evenwel geen vrijblijvend stelsel meer. Wie een werkloosheidsuitkering met een bedrijfstoeslag krijgt, moet beschikbaar blijven voor de arbeidsmarkt behoudens een aantal uitzonderingscategorieën.

Landingsbanen
Voor de landingsbanen is er in het ontwerpakkoord het behoud van een soepeler systeem. Sommige werknemers kunnen nu via het tijdskrediet einde loopbaan vanaf 55 jaar minder werken met behulp van een uitkering. Er gingen stemmen op om die uitzondering te schrappen en landingsbanen voor alle werknemers pas toe te staan vanaf 60 jaar. De bonden en de werkgevers willen de uitzonderingsregeling evenwel op 55 jaar houden voor wie een dag per week thuisblijft met een uitkering.

Tijdskrediet
Halftijds tijdskrediet op het einde van de loopbaan wordt pas mogelijk vanaf 57 jaar. Die uitzondering geldt bijvoorbeeld voor wie een zwaar beroep heeft gehad of een lange loopbaan achter de rug heeft. Ook wie jarenlang 's nachts heeft gewerkt en bouwvakkers kunnen een beroep doen op de soepelere voorwaarden.

Overuren
Voorts wordt het soepeler om overuren te kloppen. Nu kunnen werknemers, tenzij het sectoraal anders is geregeld, maximaal 100 overuren per jaar doen. Die grens stijgt tot 120 uur.

Uitkeringen
Tot slot hebben de werkgevers en de bonden afgesproken hoe de uitkeringen kunnen stijgen. De laagste stijgen met 2,4 procent, de hoogste met 1,1 procent.

Het ontwerpakkoord moet nu worden goedgekeurd door de respectievelijke achterban en ook de regering moet ermee instemmen. Als dat lukt, moeten de sociale partners op sectorniveau onderhandelen binnen het kader van het Interprofessioneel akkoord. Voor de winkelbedienden en de zelfstandige supermarkten gebeurt dat binnen het Paritair Comité 201 en 202.01.

Foto: vrt.be